تراشکاری و فرزکاری هر دو از روش‌های بسیار مهم در ماشین‌کاری برای تولید قطعات دقیق هستند، اما تفاوت‌های اساسی در نحوه عملکرد آن‌ها وجود دارد که سبب می‌شوند تا هر یک از این روش‌ها برای تولید انواع خاصی از قطعات با ویژگی‌های متفاوت مناسب باشند. در این مطلب قصد داریم به بررسی کامل تفاوت فرزکاری و تراشکاری بپردازیم.
فرزکاری چیست؟
فرزکاری یک فرآیند ماشین‌کاری با استفاده از دستگاه فرز است که با قرار دادن قطعه کار در معرض یک ابزار برش دوار و چند تیغه، مواد را از قطعه کار حذف می‌کند. ماشین‌ها و دستگاه‌های فرز دارای یک ابزار برش و یک قطعه کار هستند. در فرآیند فرزکاری دستگاه فرز متحرک و قطعه کار ثابت است. به عبارت دیگر ابزار برش برای فرزکاری حول محور قطعه کار چرخانده می‌شود. دستگاه‌های فرز می‌توانند یک تیغه و یا چند تیغه باشند اما اکثر کسب و کارها برای فرآیندهای ماشین‌کاری خود از دستگاه فرز چند تیغه بهره می‌برند. زیرا با کمک چند تیغه، ابزار برش قادر است مقدار بیشتری از مواد را از قطعه کار جدا کند.
از فرآیند فرزکاری برای ایجاد سطوح مسطح، شیارها، سوراخ‌ها و شکل‌های پیچیده روی قطعه کار استفاده می‌شود و برای پروژه‌هایی با حجم کار بالا و نیاز به دقت زیاد بسیار مناسب است. دستگاه‌های فرز با قابلیت‌های متنوع خود به طور گسترده در صنایع مختلفی مانند قالب‌سازی، خودروسازی و ساخت قطعات پیچیده به کار گرفته می‌شوند و دقتی فوق‌العاده را ارائه می‌دهند.
سرویس تخصصی کنکاش طرح نوین: خدمات فرز CNC در تهران
تراشکاری چیست؟
تراشکاری یک فرآیند صنعتی در ماشین‌کاری است که با استفاده از ماشین و دستگاه تراش برای ایجاد اشکال مختلف در قطعات فلزی و غیرفلزی استفاده می‌شود. ماشین‌های تراش یکی از قدیمی‌ترین دستگاه‌ها در زمینه صنعت هستند که سالیان سال است از آن‌ها برای تراش و برش انواع قعات و متریال‌های مختلف استفاده می‌شود. این ماشین‌ها دستگاه‌های سنگین و همه‌کاره‌ای هستند که از یک عضو ثابت به نام ابزار برش و یک عضو متحرک به نام قطعه کار (که به صورت دورانی می‌چرخد) تشکیل شده‌اند. دستگاه تراش یک دستگاه صنعتی بسیار پرکاربرد است که عملیات براده برداری قطعات را با سرعت بالایی انجام می‌دهد.
قطعه کار جهت برش به دستگاه تراشکاری وصل می‌شود و سپس ابزار برش بر روی آن جهت براده برداری، شروع به چرخش می‌کند. نیروی چرخشی ابزار برش تراش به آن اجازه می‌دهد که با حرکت طولی یا عرضی مواد را از قطعه کار بیرون بیاورد و در نتیجه اندازه آن را کاهش داده و همزمان شکل آن را نیز تغییر دهد. به عبارت ساده‌تر به فرآیند چرخش و تراشیده شدن قطعه کار برای تبدیل آن به یک شیء و قطعه جدید ، تراشکاری گفته می‌شود. پس از اتمام فرآیند تراشکاری قطعه‌ای با سطح صاف و ابعاد دقیق که مطابق با نیاز طراحی شده است، ایجاد و ساخته می‌شود.
تراشکاری معمولاً برای تولید قطعات استوانه‌ای، گرد، مخروطی و یا قطعاتی با سطح داخلی و خارجی استوانه‌ای مانند شافت‌ها، پیچ‌ها، چرخ‌دنده‌ها و قطعاتی با ابعاد دایره‌ای به کار می‌رود. این فرآیند به وسیله ابزارهای برشی نظیر الماس تراشکاری انجام می‌شود. الماس های تراشکاری ابزارهای برشی تخصصی هستند که در برش مواد سخت و مقاومی نظیر سنگ و فلز مورد استفاده قرار می‌گیرند.
بیشتر بخوانید: خدمات تراش CNC در تهران
بررسی کامل تفاوت فرزکاری و تراشکاری
همان‌طور که پیش‌تر هم گفته شد تفاوت فرزکاری و تراشکاری سبب می‌شوند تا هرکدام از آن‌ها در صنایع و حوزه‌های مختلفی به کار گرفته شوند. در ادامه به مقایسه کامل و بررسی تفاوت فرزکاری و تراشکاری خواهیم پرداخت.
- حرکت قطعه کار و ابزار: در تراشکاری، قطعه کار حول محور خود می‌چرخد و ابزار یا ثابت است یا در امتداد محورهای مختلف به جلو و عقب حرکت می‌کند. اما در فرزکاری ابزار برش با سرعت بالا می‌چرخد و قطعه کار یا به طور ثابت یا با حرکت خطی به سمت ابزار حرکت می‌کند.
- نوع قطعات: تراشکاری بیشتر برای تولید قطعات دایره‌ای شکل و فرزکاری بیشتر برای تولید قطعات با شکل‌های مختلف و پیچیده‌تر مناسب است.
- نوع ماشین‌کاری: تراشکاری بیشتر برای تولید قطعات استوانه‌ای یا گرد مانند شافت‌ها، پیچ‌ها و قطعاتی که به شکل دایره یا استوانه هستند، استفاده می‌شود. اما فرزکاری به دلیل انعطاف‌پذیری بالا برای تولید قطعات با اشکال پیچیده‌تر، شیارها، سطوح مسطح یا زاویه‌دار و حتی حفره‌ها استفاده می‌شود.
- نوع ابزار برش: ابزار تراشکاری دارای لبه برشی تیز و معمولاً تک تیغه‌ای است که به صورت مستقیم یا در زوایای مختلف به سطح قطعه کار وارد می‌شود و مواد را برمی‌دارد. اما فرزکاری معمولا چند تیغه‌ای است و به صورت همزمان مواد را از سطح قطعه کار جدا می‌کنند.
- دقت و کیفیت سطح: تراشکاری با توانایی تولید سطح‌های بسیار صاف و دقیق دقت بالاتری داشته و برای تولید قطعاتی که نیاز به دقت زیاد و سطوح با کیفیت دارند، بسیار مناسب است. فرزکاری نیز دقت بالایی دارد اما به دلیل چند تیغه بودن ابزار و نوع حرکت، ممکن است کیفیت سطح نهایی کمی پایین‌تر از تراشکاری باشد.
- کاربردها: از تراشکاری در صنایعی از جمله خودروسازی، هوافضا، ساخت قطعات موتورها و قطعات گرد و همچنین از فرزکاری در صنایعی همانند ماشین‌سازی، ابزارسازی و ساخت قالب‌های فلزی استفاده می‌شود.
- سرعت و زمان تولید: سرعت براده برداری در تراشکاری بالاتر بوده و می‌تواند در زمان کوتاهی تعداد زیادی قطعه تولید کند و به همین دلیل برای قطعاتی که نیاز به تولید انبوه دارند، مناسب است. درحالی که فرزکاری به دلیل پیچیدگی بیشتر و نیاز به دقت بیشتر در برنامه‌ریزی مسیر ابزار، معمولاً زمان بیشتری نسبت به تراشکاری نیاز دارد.
- ماشین آلات مورد استفاده: هر دو فرآیند فرزکاری و تراشکاری به صورت دستی یا CNC (کنترل عددی کامپیوتری) مورد استفاده قرار می‌گیرند.
تفاوت فرز CNC و تراش CNC
فرز cnc یکی از روش‌های رایج و پرکاربرد در فرزکاری است که بسیاری از صنایع برای انجام فرآیندهای فرزکاری و ماشین‌کاری خود از آن استفاده می‌کنند. فرز cnc یا همان CNC (Control Numerical Computer) یک دستگاه ماشین‌کاری است که با استفاده از سیستم کنترل عددی کامپیوتری، برش‌های دقیق و پیچیده‌ای روی قطعات مختلف ایجاد می‌کند.
از سوی دیگر تراش cnc نیز یکی از روش‌های مرسوم و کاربردی در تراشکاری است که در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد. تراش CNC (Computer Numerical Control) یک دستگاه ماشین‌کاری است که برای تولید قطعات استوانه‌ای یا چرخشی طراحی شده است.
تا به اینجای کار به صورت کامل به بررسی تفاوت فرزکاری و تراشکاری پرداختیم. اما از آن جایی که فرز و تراش cnc دو مورد از مهم‌ترین روش‌های موجود در فرزکاری و تراشکاری هستند، در ادامه به بررسی مهم‌ترین تفاوت‌های فرز cnc و تراش cnc خواهیم پرداخت:
- نحوه حرکت ابزار: در تراش cnc قطعه کار روی محور افقی یا عمودی می‌چرخد و ابزار برش ثابت است. اما در فرز cnc قطعه کار ثابت است و ابزار برش در جهات مختلف حرکت می‌کند.
- نوع قطعات تولیدی: از تراش cnc معمولاً برای تولید قطعات استوانه‌ای، مخروطی و یا قطعاتی که نیاز به چرخش دارند مانند میل‌لنگ‌ها، شفت‌ها، پیچ‌ها و قطعاتی با ویژگی‌های دایره‌ای یا هلالی استفاده می‌شود. از سوی دیگر فرز cnc برای برش‌های پیچیده‌تری طراحی شده است و حرکت ابزار به صورت چندمحوری باعث می‌شود که بتوان قطعاتی با اشکال پیچیده‌تر و دقت بالاتر مانند قالب‌ها، برش‌های زاویه‌دار، سوراخ‌کاری، قطعات مهندسی دقیق، دندانه‌دار و منحنی‌دار را تولید کرد.
- کاربردها: تراش CNC معمولاً برای فرآیندهایی مانند پیچ‌کاری، رینگ‌کاری، سوراخ‌کاری و دقت در پرداخت‌های سطحی بسیار مناسب است. اما فرز cnc برای ایجاد برش‌های صاف و زاویه‌دار، سوراخ‌کاری، تراشکاری سطحی و حتی شکل‌دهی به قطعات استفاده می‌شود. فرز cnc معمولاً برای تولید قطعات تخت، قالب‌ها، قطعات مکانیکی، و طراحی‌های پیچیده کاربرد دارد.
بیشتر بخوانید: دستگاه CNC چیست؟
مشاوره رایگان و تخصصی
در شرکت کنکاش طرح نوین، خدمات فرز CNC و تراش CNC به صورت تخصصی و در تهران انجام می‌شود.
برای دریافت مشاوره رایگان با شماره 02166803043 تماس حاصل فرمایید.
